Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Baryczy

Patroni

Zdzisława Bytnar, ps. "Sławska", "Sława", "Sławka" (ur. 12.03.1901r. w Kolbuszowej; zm. 13.08.1994r. w Warszawie) - pedagog, podporucznik AK, powstaniec warszawski. Matka Jana Bytnara ps. "Rudy" i Danuty Barbary Dziekańskiej ps. "Duśka". Pochodziła z wielodzietnej rodziny  z Kolbuszowej. Absolwentka Państwowych Kursów Nauczycielskich, prowadzonych w Krakowie; poznała na nich swojego przyszłego męża Stanisława Bytnara, z którym wyjechała na Kielecczyznę. Pracowała wraz z mężem jako nauczycielka w Niekłaniu. W 1925r. za wyróżniające wyniki w pracy zawodowej została przeniesiona do Warszawy, gdzie podjęła dalszą naukę, doskonaląc umiejętności zawodowe w Instytucie Pedagogiki Specjalnej Marii Grzegorzewskiej. Już jako absolwentka Instytutu w 1930r. zorganizowała pierwszą szkołę specjalną na warszawskiej Pradze. Początkowo funkcjonowało pięć oddziałów przy szkołach, a w marcu 1931r. powołana została nowa, niezależna placówka - Publiczna Szkoła Powszechna Specjalna. Kierownictwo jej objęła Bytnarowa. Po wybuchu wojny Bytnarowie część mieszkania przeznaczyli na potrzeby wojska. w czerwcu 1940r. Zdzisława Bytnarowa została zwolniona przez okupanta ze stanowiska kierowniczki szkoły; natychmiast zaangażowała się w tajne nauczanie i konspiracyjne służby łączności. W powstaniu warszawskim Zdzisława Bytnarowa pełniła służbę w Pasiece - Kwaterze Głównej Szarych Szeregów. Była kierowniczką Harcerskiej Poczty Polowej w Śródmieściu, łączniczką szefa Poczt Polowych Komendy Okręgu, oraz jako osoba ciesząca się społecznym zaufaniem członkiem zespołu cenzorskiego Harcerskiej Poczty Polowej. Otrzymała stopień podporucznika. Po powstaniu warszawskim trafiła do niewoli niemieckiej, przebywała w obozach Fallingbostel, Bergen-Belsen, Holsdorf. Powróciła do Warszawy 15 sierpnia 1945r. i zamieszkała w gruzach dawnego domu. Podjęła ponownie pracę w szkole specjalnej nr 6,  ale już niebawem została przeniesiona na stanowisko radcy w administracji szkolnej. Potem była wizytatorką resortu szkolnictwa ds. szkół dla dzieci przewlekle chorych. W 1957r. stan zdrowia zmusił ją do przejścia na emeryturę. Była autorytetem i przyjacielem harcerstwa. Korespondowała z licznymi drużynami i szkołami, noszącymi imię jej syna, wyjeżdżała na uroczystości, spotykała się z młodzieżą. Otrzymała m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Warszawski Krzyż Powstańczy, złotą odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego.

 

Stanisław Bytnar (ur. 31.03.1897 w Ostrowie; zm. w styczniu 1945r.) - legionista, nauczyciel, ojciec Jana Bytnara i Danuty Barbary Dziekańskiej. Aresztowany przez Gestapo w dniu 23 III 1943r. razem z synem Janem ps. „Rudy”. Więzień Pawiaka, KL Auschwitz i obozów koncentracyjnych  na terenie Niemiec, gdzie zginął  10 IV 1945r. Pochodził z biednej, chłopskiej rodziny. Uczył sie w Studium Nauczycielskim w Rzeszowie. Po wybuchu I wojny światowej w sierpniu 1914r. wraz z uczniami rzeszowskiego seminarium wstąpił do Strzelca w Krakowie. Jako żołnierz Legionów Polskich służył w 3 kompanii VI batalionu 1 Pułku Piechoty w składzie I Brygady. Został ciężko ranny w bitwie pod Krzywopłotami. W 1918r. ukończył kurs w Krakowie dla byłych słuchaczy seminariów nauczycielskich, a po złożeniu egzaminu państwowego uzyskał prawo nauczania. w 1919r. został nauczycielem jednoklasowej szkoły w Chorzenicach. W 1920r. został kierownikiem szkoły w Niekłaniu na ziemi kieleckiej. Pod jego kierunkiem w ciągu dwóch lat szkoła z dwuklasowej przekształciła się w siedmioklasową. Również w Niekłaniu aktywnie udzielał się społecznie, brał udział w pracach Rady Gminnej, organizował ogniska i przedstawienia teatralne, założył chór. Powołał do życia spółdzielnię spożywców, której dochody częściowo przeznaczał na wycieczki krajoznawcze uczniów szkoły. Przewodniczył lokalnemu ognisku Związku Nauczycielstwa Polskiego. Absolwent Instytutu Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Po ukończeniu Instytutu został kierownikiem szkoły ćwiczeń Instytutu; pracował tam przez 10 lat, jednocześnie publikując artykuly w piśmie "Szkoła Specjalna". W 1936r. został pierwszym kierownikiem Szkoły Specjalnej 111 w Warszawie. Pracował także społecznie z dziećmi niepełnosprawnymi. Rozwijał również akcję oświatową wśród więźniów z aresztu przy ulicy Rakowieckiej. W czasie wojny prowadził tajne nauczanie dzieci niepełnosprawnych, a także dzieci ze szkół masowych.